Hầu hết mọi người đều biết rằng viêm da tiết bã ở mặt có thể gây mất sự tự tin và ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ của khuôn mặt. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về căn bệnh này và cách để hạn chế nó. Để giúp bạn có cái nhìn tổng quan về viêm da tiết bã ở mặt, bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân và cách điều trị đáng tin cậy.
Viêm da tiết bã ở mặt là gì?
Viêm da tiết bã ở mặt là một tình trạng phổ biến, do hoạt động quá mức của các tuyến nhờn (tuyến sản xuất dầu để duy trì độ ẩm tự nhiên cho da) trên vùng mặt. Đặc biệt, vùng mặt chứa nhiều tuyến nhờn hơn so với các vùng khác trên cơ thể, do đó viêm da tiết bã thường xuất hiện ở đây.
Tình trạng này có thể kéo dài trong một khoảng thời gian dài và thường tái phát. Viêm da tiết bã ở mặt có thể tồi tệ hơn trong thời tiết lạnh, khi có thay đổi nội tiết tố, căng thẳng, đặc biệt sau khi thức khuya và uống cafein. Dù vậy, viêm da tiết bã không lây từ người này sang người khác.
Dấu hiệu viêm da tiết bã ở mặt
Viêm da tiết bã ở mặt có thể biểu hiện qua các triệu chứng sau:
- Da mặt tiết nhiều dầu, khiến da trông bóng nhờn
- Vùng da bị tổn thương có mẩn đỏ, sưng tấy, nhờn và có vảy. Thường là ở trên mí mắt, hai bên mũi, trong và xung quanh lông mày, vùng gần tai. Viêm da tiết bã ở mặt cũng có thể gây ra vảy gàu trên đầu, ngực, lưng, nách và bẹn.
- Ngứa ngáy
- Rỉ dịch
- Đau đớn
- Nhiều mụn trứng cá
Các triệu chứng trên có thể tương tự với nhiều tình trạng da khác, vì vậy việc chẩn đoán đúng là cần thiết.
Nguyên nhân viêm da tiết bã ở mặt
Nguyên nhân chính của viêm da tiết bã ở mặt phụ thuộc vào sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và môi trường. Trong đó, viêm da tiết bã thường do phản ứng viêm đối với men Malassezia dư thừa (hay còn gọi là pityrosporum). Men Malassezia là vi sinh vật sống trên bề mặt da, nhưng sự phát triển quá mức của nó có thể khiến hệ thống miễn dịch phản ứng thái quá, gây nhiễm nấm da và làm thay đổi da.
Ngoài ra, viêm da tiết bã ở mặt cũng có thể được kích thích bởi một số bệnh lý khác, bao gồm bệnh vẩy nến, HIV, mụn trứng cá, bệnh hồng ban, bệnh Parkinson, động kinh, nghiện rượu, trầm cảm, rối loạn ăn uống và phục hồi sau đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.
Các tác nhân phổ biến gây viêm da tiết bã bao gồm căng thẳng, thay đổi nội tiết tố, sử dụng chất tẩy rửa mạnh, dung môi, hóa chất và xà phòng, thời tiết lạnh khô hoặc thay đổi mùa, phản ứng sau khi sử dụng một số loại thuốc như psoralen, interferon và lithium. Bệnh viêm da tiết bã không lây từ người này sang người khác, mà phụ thuộc chủ yếu vào các yếu tố môi trường và di truyền.
Đối tượng có nguy cơ bị viêm da tiết bã ở mặt
Viêm da tiết bã ở mặt có thể xảy ra ở bất kỳ ai, ở bất kỳ lứa tuổi nào. Tuy nhiên, đối tượng có nguy cơ bị viêm da tiết bã nhờn ở mặt phổ biến nhất là trẻ sơ sinh và người lớn trong độ tuổi từ 30 đến 60. Đặc biệt, viêm da tiết bã ở mặt thường phổ biến hơn ở nam giới.
Theo nghiên cứu, có khoảng 3 đến 10 người trong mỗi nhóm 100 người sẽ bị viêm da tiết bã trong đời. Nhiều người bị viêm da tiết bã khi còn trẻ hoặc sau tuổi 50, và tình trạng này có thể kéo dài và tái phát suốt quãng thời gian sau đó.
Viêm da tiết bã ở mặt có tự khỏi không?
Đối với trẻ sơ sinh, viêm da tiết bã ở mặt thường tự khỏi mà không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, ở người lớn, tình trạng viêm da tiết bã thường kéo dài và tái phát liên tục trong nhiều năm.
Nếu viêm da tiết bã ở mặt không tự khỏi, có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả để kiểm soát triệu chứng và ngăn chặn tái phát trong tương lai.
Cách điều trị viêm da tiết bã ở mặt
Nếu triệu chứng viêm da tiết bã ở mặt kéo dài trên 2 tuần, bạn nên tham khảo điều trị. Các phương pháp điều trị bao gồm:
Sản phẩm chống nấm và thuốc khác để kiểm soát nhiễm nấm
Cách điều trị viêm da tiết bã ở mặt có thể bắt đầu bằng việc chăm sóc da phù hợp. Bạn nên rửa mặt hàng ngày bằng chất tẩy rửa dịu nhẹ chứa kẽm pyrithione 2% và sau đó thoa kem dưỡng ẩm.
Nếu bạn có bội nhiễm nấm và ảnh hưởng tới cả chân tóc, hãy cân nhắc sử dụng dầu gội trị gàu chứa ketoconazole 2% hoặc ciclopirox 1%. Tuy nhiên, bạn nên kết hợp việc này với việc dưỡng ẩm để tránh tình trạng da khô.
Kem dưỡng và thuốc mỡ để kiểm soát viêm da tiết bã
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc có chứa corticosteroid hoặc các loại kem hoặc thuốc mỡ ức chế calcineurin, như pimecrolimus hoặc tacrolimus. Tuy nhiên, bạn chỉ nên sử dụng các loại thuốc này khi có chỉ định từ bác sĩ. Ngoài ra, bạn cần sử dụng thuốc đến khi không còn triệu chứng và lưu ý sử dụng dầu gội, kem hoặc thuốc mỡ 1-2 lần mỗi tuần để ngăn chặn tái phát.
Thói quen sống lành mạnh
Ngoài việc sử dụng thuốc theo đơn, thói quen sống lành mạnh cũng ảnh hưởng đến quá trình điều trị viêm da tiết bã ở mặt. Hãy kiểm soát căng thẳng và đảm bảo có đủ giấc ngủ. Vận động, thực hiện các kỹ thuật giảm căng thẳng như yoga hoặc đi bộ nhẹ nhàng, thực hành thiền và tận hưởng thiên nhiên cũng có thể giúp cải thiện tình trạng da.
Viêm da tiết bã ở mặt, mặc dù không gây nguy hiểm trực tiếp cho sức khoẻ, nhưng có thể ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng nào, hãy thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị một cách chính xác, ngăn chặn tác dụng tiêu cực lên sức khoẻ của bạn.
